De eikel van Tivoli
Het is vijftig jaar geleden dat ‘Hot Rats’, het eerste solo-album van Frank Zappa verscheen. Gisteren werd het in zijn geheel ten gehore gebracht door Dweezil, de zoon van Frank, en zijn band. Het album werd in 1969 ter ere van zijn geboorte aan hem opgedragen. Ik ga elke keer kijken als Dweezil naar Nederland komt omdat hij de familiemuziek zo goed uitvoert. Papa Zappa heb ik een paar keer gezien in de sportieve echoput genaamd de Ahoy-hal en dat was leuk, maar in de intiemere zaal van Tivoli in Utrecht kun je alles beter horen en zien. Bovendien is de geluidstechniek de afgelopen jaren sterk verbeterd zodat alle nuances van deze wonderlijke avontuurmuziek tot hun recht komen.
“Vijftig jaar geleden gemaakt en nog steeds zijn tijd vooruit”, zei Dweezil gisteren over het album, “want nu, vijftig jaar later, is er nog niets wat ermee te vergelijken is.” Dat is eigenlijk wel zo, want Frank haalde met dit album alles uit de kast wat hij in zich had en dat was veel, zeker voor een 28-jarige. Hij mengde jazz en rock met ideeën uit de moderne klassieke muziek en ging compositorisch tot het uiterste, terwijl de muziek toch toegankelijk en swingend bleef. Om dit hoogstandje live verfrist te horen worden door een zoon die zich daardoor dichter bij zijn overleden vader voelt, geeft het allemaal nog meer diepgang. Bovendien kan ik me niet herinneren ooit een popconcert te hebben bezocht waarbij in hetzelfde stuk zowel blokfluit als klarinet werd gespeeld.
“Toen hij heftiger begon te bewegen en de mensen ernaast in de bomvolle zaal hem probeerden te ontwijken, werd hij een beetje vervelend.”
Ik ging erheen met Erik, mijn voormalige oppas, die mij op mijn negende met die muziek in contact bracht. Zijn zus vond dat kindermishandeling en misschien had zij een punt, want als deze muziek toevallig je smaak vormt, vind je veel andere muziek daarna voorspelbaar en pijnlijk gewoon. Erik, bedankt.
We stonden beschaafd van het hoor- en schouwspel te genieten en voor ons stond ook een vent te genieten. Hij was een meter tweeënnegentig en douchte maar één keer in de drie dagen. In het begin vond ik hem nog grappig, want als er iemand langsliep om naar de bar of de wc te gaan, vroeg hij verbaasd: “Hee, waar ga je naar toe?” Toen hij heftiger begon te bewegen en de mensen ernaast in de bomvolle zaal hem probeerden te ontwijken, werd hij een beetje vervelend. Na elke eerste twee maten van een nummer riep hij heel hard de titel ervan, vaak de verkeerde. Het leek ook soms of hij elk moment achterover kon vallen, waardoor wij op onze hoede moesten zijn, want we waren niet verzekerd tegen omvallende eikels.
Wat was dit voor een vent? Hij had een groepje andere mannen van verschillende leeftijden bij zich, op wie hij af en toe leunde. Zij lachten om alles wat hij zei en deed, dus waarschijnlijk was dit een bedrijfsuitje en was hij hun baas. Hij begon steeds uitbundiger te dansen, lekker uit de maat op de oneven maatsoorten en maaide daarbij zo heftig met zijn armen, dat hij met zijn pink achter het brilpootje van een dame van middelbare leeftijd bleef haken. “Sorry”, zei de dame nadat ze haar bril zelf had opgeraapt.
Nadat de penetratie van zijn lichaamsgeur even werd verlicht door een scheet die hij had gelaten, hief een klein mannetje naast mij zijn arm omhoog en tikte op de schouder van de swingende extravert. “Mijnheer, zou ik u mogen vragen om u wat rustiger te gedragen? Ik heb er namelijk een beetje last van.” De man draaide zich om en beloofde beterschap. Daarna ging hij nog heftiger bewegen en met zijn lange ledematen maaien. Dat herhaalde zich een paar keer.
Ik wilde eigenlijk ook op zijn schouder gaan tikken, of liever nog zijn broek op zijn enkels trekken, maar besloot dat dit geen zin had. Ergens anders heen lopen, was ook geen optie, want de zaal was bomvol en dan moest je daar tussen de mensen die toch al te weinig bewegingsruimte hadden, het uitzicht gaan bederven.
Het duurde anderhalf liedje voordat ik de oplossing had. Ik trok Erik mee en ging pal voor eikelmans staan, terwijl ik hem aankeek en zei: “We gaan even voor je staan.” Verbaasd keek hij terug: “Keurel, heb je wat te drinken bij je?” “Ja”, antwoordde ik. Daarna genoten we weer met volle teugen van het concert en we hoorden of voelden niets meer van de eikel van Tivoli.
Hot Rats 50 jaar
Ter ere van het vijftigjarig bestaan, wordt het album ‘Hot Rats’ in december opnieuw uitgebracht met allerlei extra’s, door de andere zoon van Zappa, Ahmet. Beide zoons werken niet samen, omdat zij ruzie over de erfenis hebben gekregen, maar voor de fans is het geen probleem omdat ze allebei unieke projecten rond de muziek van hun vader organiseren. Dweezil speelt zelf en Ahmet laat een hologram van zijn vader optreden met topmuzikanten die ooit in de Zappa-band speelden. Hopelijk begraven de broertjes de strijdbijl nog eens.
